Análisis material y estado de conservación de un sillón de madera estilo Reina Ana del Acervo del Museo Nacional de Historia

Autores/as

  • Ana Laura Avelar-Carmona
  • María Elia Botello Miranda

Palabras clave:

sillón estilo Reina Ana, tapiz, relleno, identificación taxonómica, anatomía de la madera

Resumen

El Museo Nacional de Historia (MNH) cuenta con una vasta colección de mobiliario que se ha incrementado a lo largo de los años y es poco conocida. El presente análisis es la primera aproximación que se efectúa a un sillón de madera estilo Reina Ana. En éste se muestran sus características formales, aspectos de su historia y su estado de conservación,
así como la identificación taxonómica de los diversos materiales que la constituyen: madera, fibras del tapiz y del relleno. La información recabada facilitó conocer las características y posible procedencia del material biológico que lo constituye, así como parte de la manufactura del objeto.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Citas

Aldrich, C. C., DeBlieux, M. W., y Kniffen, F. B. (1943) “The Spanish Moss Industry of Louisiana”, Economic Geography, 19 (4): 347-357.

Alonso Peña, José Ramón (2011) Manual de histología vegetal, Ediciones Mundi-Prensa, España.

Azcárraga Rosette, María del Rocío, Jácquez Ríos, María Patricia, y Sandoval Zapotitla, Esthela (2010) Atlas de Anatomía Vegetal, Universidad Nacional Autónoma de México, Facultad de Estudios Superiores Cuautitlán.

Bae, Kyoungjin (2016) Joints of Utility, Crafts of Knowledge: The Material Culture of the Sino-British Furniture Trade during the Long Eighteenth Century, tesis de doctorado en Filosofia, School of Arts and Sciences Columbia University.

Bennett, B. (2000) “Ethnobotany of Bromeliaceae”, en Benzing David H., Bromeliaceae: Profile of an Adaptative Radiation, Cambridge, Cambridge University Press.

Benzing, David H. (2000) Bromeliaceae: Profile of an Adaptive Radiation, Reino Unido, Cambrige University Press.

Biblioteca Digital de la Medicina Tradicional Mexicana (2009) Heno. Universidad Nacional Autónoma de México [en línea], disponible en: <http://www.medicinatradicionalmexicana.unam.mx/apmtm/termino.php?l=3&t=tillandsia-usneoides> [consultado el 14 de junio de 2022].

Billings, Frederick, H. (1904) “A study of Tillandsia usneoides”, Botanical Gazette, 38 (2): 99-121.

Campo, Gema, Bagan, Ruth, y Oriols, Núria (2009) Identificació de fibres. Suports tèxtils de pintures, Catalunya, Centre de Restauració de Béns Mobles de la Generalitat de Catalunya.

Carocci, M. (2010) “Clad with the ‘Hair of Trees’: A History of Native American Spanish Moss Textile Industries”, Textile History, 41 (1): 3-27.

Castro Brunetto, Carlos Javier (2016) “El mueble en Brasil a través de la pintura de la etapa imperial (1822-1889)”, Res Mobilis. Revista Internacional de Investigación en Mobiliario y Objetos Decorativos, 6 (1): 208-227.

Chakradhari, Suryakant, Rajhans, Keshaw P., Patel, Khageshwar S., Towett, Erick K., Martín-Gil, Jesús, y Martín-Ramos, Pablo (2019) Nutritional and spectral characteristics of Terminalia plants”, Journal of Medicinal Plants, 27 (4): 1-13.

Comité IAWA (2007) “List of microscopic features for hardwood identification”, IAWA Bulletin, 10 (3): 219-339.

Core, H.A., Cote, W.A., y A.C., Day (1979) Wood structure and identification, Syracuse, University Press.

Crang, R., Wise, R., y Lyons-Sobaski, S. (2018) Plant anatomy: A Concept-Based Approach to the Structure of Seed Plants, Suiza, Springer Nature.

Discover life (2022a) Terminalia [en línea], disponible en: <https://www.discoverlife.org/mp/20m?kind=Terminalia> [consultado el 25 de enero de 2022].

Discover life (2022b) Tillandsia [en línea], disponible en: <https://www.discoverlife.org/mp/20m?kind=Tillandsia> [consultado el 25 de enero de 2022].

Duno de Stefano, R., Carnevali Fernández-Concha, G., Ramírez Morillo, I. M., Tapia Muñoz, J. L., Can Itzá, L. L., Hernández-Aguilar, S.,y Embray, T. (2010) Flora de la Península de Yucatán [en línea], disponible en: <https://www.cicy.mx/sitios/flora%20digital/indice_tax_especies.php?genero=Terminalia> [consultado el 5 de junio de 2022].

Escobedo Sartí, Jeanett (2010) “Linneo y las tillandsias o la hidrofobia de tillandz”, Desde el Herbario CICY (2): 15-16.

Florian, Mary-Lou E., Kronkright, Dale P., y Norton, Ruth E. (1990) The Conservation of Artifacts Made from Plant Materials, Los Angeles, The Getty Conservation Institute.

Foshee, Anne Gometz (1987) “Vegetable hair: the Spanish moss industry in Florida,” Florida Historical Quarterly, 66 (3): 265-279.

García-Cruz, K. V. T., Hornung-Leoni, C., y Segura, M.A (2012) “Método para observar escamas foliares en Tillandsia spp.”, Boletín de la Sociedad Latinoamericana y del Caribe de Cactáceas y otras Suculentas, 9 (1): 31-33.

García Hortal, José Antonio (2007) Fibras papeleras, Barcelona, Ediciones Universidad Politécnica de Catalunya.

Hall, C. E. M., y Davis, M.S.T. (1968) Identificación de fibras textiles, Barcelona, Editorial Blume.

Garth, R. E. (1964) “The ecology of Spanish moss (Tillandsia Usneoides): its growth and distribution”, Ecology, 45 (3): 470-481.

Harzallah, Omar y Dream, Jean-Yves (2011) “Macro and micro characterization of biopolymers: Case of cotton fiber”, en Mandy Elnashar (ed.), Biotechnology of Biopolymers, Croacia, In Tech Open.

Heine, M. B. (1988) Plants of the Borana (Ethiopia and Kenya), Plant Concepts and Plant Use: An Ethno-botanical Survey of the Semiarid and Arid Lands of East Africa: Part 4, Sarrebruck, Verlag breitenbach Publishers.

Hoardley, R. Bruce (1990) Identifying wood: accurate results with simple tools, Newtown, The Taunton Press.

Hollen, Norma, Saddler, Jane, y Langford, Anna L. (1994) Introducción a los textiles, México, Limusa-Noriega Editores.

Hornung-Leoni, C. T. (2011) “Avances sobre usos etnobotánicos de las Bromeliaceae en Latinoamérica”. Boletín Latinoamericano y del Caribe de Plantas Medicinales y Aromáticas, 10 (4): 297-314.

Inside Wood (2022) Terminalia [en línea], disponible en: <https://insidewood.lib.ncsu.edu/results?3> [consultado el 23 de enero de 2022].

Jane, F. W. (1956) The structure of Wood, Nueva York, McMillan.

Kukachka, F. B. (1960) “Identification of coniferous Woods”, Tappi, 43 (11): 887-896.

León, H. y Williams J., (2007) “Anatomía de la madera de siete especies del género Terminalia en Venezuela”, Ernstia, 17 (1): 35-53.

Louisiana Digital Library (1938) Spanish moss furniture stuffing [en línea], disponible en:

louisianadigitallibrary.org/islandora/object/lsu-sea-p15140coll21:1888> [consultado el 23 de enero de 2022].

Martínez, Maximino (1987) Catálogo de nombres vulgares y científicos de plantas mexicanas, México, Fondo de Cultura Económica.

Méndez-García, Elia, Mondragón, Demetria, Cruz Ruiz, Gabriel Isaías, y Vásquez Luis, Alexis (2011) Usos de las bromelias en el estado de Oaxaca, Secretaría de Agricultura, Ganadería, Desarrollo Rural, Pesca y Alimentación [pdf], disponible en: <https://www.gob.mx/cms/uploads/attachment/file/225115/USOS_DE_LAS_BROMELIAS_EN_EL_ESTADO_DE_OAXACA.pdf> [consultado el 23 de enero de 2022].

Miller, Judith (2005) Furiture. World Styles from Classical to Contemporary, China, DK Publishing.

Mirambell, L., Sánchez, F., Polaco, Ó. J., Olivera, M. T., y Alvarado, J. L. (2005) “Materiales arqueológicos:

tecnología y materia prima”, en Lorena Mirambell y Fernando Sánchez (eds.) Materiales arqueológicos:

tecnología y materia prima, México, Instituto Nacional de Antropología e Historia, colección científica 465.

Mondragón, Demetria M., Ramírez Morillo, Ivón M., Flores Cruz, María, y García, José G. (2011) La familia

Bromeliaceae en México, Estado de México, Universidad Autónoma de Chapingo.

Moreno, Nancy. P. (1984) Glosario Botánico Ilustrado, México, Instituto Nacional de Investigaciones sobre

Recursos Bióticos/CECSA.

Rivas Pérez, F. (2012) “El mobiliario enconchado en el virreinato del Perú”, Memorias de las VI jornadas

internacionales de arte, historia y cultura colonial: Asia en América, Bogotá, Ministerio de Cultura.

Rossado Toureilles, Andrés (2018) Revisión taxonómica del género Tilllandsia L. (Bromeliaceae) para Uruguay, tesis de maestría en Biología, Montevideo, Universidad de la República.

Sandoval-Bucio, Evgueny, Flores-Cruz, María, y Martínez-Bernal, Angélica (2004) “Bromelias útiles de México”, Cactáceas y suculentas mexicanas, 49 (4): 100-115.

Scatena, Vera L., y Segecin, Simone (2005) “Anatomia foliar de Tillandsia L. (Bromeliaceae) dos Campos Gerais, Paraná, Brasil”, Brazilian Journal of Botany,28 (3): 635-649.

Schoenhal, Louise C. (2020) A Spanish-English Glossary of Mexican Flora and Fauna, México, Instituto

Lingüístico de Verano [documento electrónico], disponible en: <https://www.sil.org/system/files/

reapdata/12/58/34/125834832519779169681232490531577072324/Mexican_Flora_Fauna_%28elec%29.

pdf> [consultado el 5 de abril de 2022].

Simpkins, D. L., y Allard, D. J. (1986) “Isolation and Identification of Spanish Moss Fiber from a Sample of

Stallings and Orange Series Ceramics”, American Antiquity, 51 (1): 102–117.

Stefano, Mosti, Papini, Alessio, y Brighigna, Luigi (2008) “A new quantitative classification of ecological types in the bromeliad genus Tillandsia (Bromeliaceae) based on trichomes”, Revista de Biología Tropical, 56 (1): 191-203.

Tortorelli, L. (1956) Maderas y bosques argentinos, Buenos Aires, ACME.

United States Tariff Commission (1932) Crin Vegetal, Flax Upholstery Tow and Spanish Moss: Report to the

President, Washington, Government Printing Office [documento electrónico], disponible en: <https://books.google.com.mx/books?id=1HF5xi0ZRXwC&pg=PA7&lpg=PA7&dq=philadelphia,+spanish+moss&source=bl&ots=gED-dY0

OJ&sig=ACfU3U3mI3S3XoLtFxZ4GvIBSh8NYYo7UA&hl=es-419&sa=X&ved=2ahUKEwi_rsT_1I_3AhVermoFHX_

fBOkQ6AF6BAgQEAM#v=onepage&q&f=false> [consultado el 20 de marzo de 2022].

Velasco Rodríguez, Griselle J. (2016) Origen del textil en Mesoamérica, México, Instituto Politécnico Nacional.

Victoria Hernández, Arturo (2005) “Bromeliaceae”, en G. C. Rzedowski, J. Rzedowski et al. (2005) Flora

fanerogámica del Valle de México, 2a edición, Pátzcuaro, Instituto de Ecología, A.C. y Comisión Nacional

para el Conocimiento y Uso de la Biodiversidad [en línea], disponible en: <https://www.biodiversidad.gob.mx/publicaciones/librosDig/pdf/Flora_del_Valle_de_Mx2.pdf> [consultado el 6 de junio de 2022].

Wendel Jonathan F., Brubaker Curt, L., Seelanan Tosak (2010) “The origin and evolution of Gossypium”, J.

Stewart, D. Oosterhuis, J.J. Heitholt, J. Mauney (eds.), Physiology of Cotton, Nueva York, Springer.

Wheeler, Elisabeth A., y Baas, Pieter (1998) “Wood identification a review”, IAWA Journal, 19 (3): 241-264.

Zimmerman, P. D. (2017) “Distinguishing American from English Furniture by Wood Use”, Regional Fornitur

Society, 29: 15-23.

Descargas

Publicado

2023-10-05

Cómo citar

Avelar-Carmona, A. L., & Botello Miranda, M. E. (2023). Análisis material y estado de conservación de un sillón de madera estilo Reina Ana del Acervo del Museo Nacional de Historia. CR. Conservación Y Restauración, (25), 114–130. Recuperado a partir de https://www.revistas.inah.gob.mx/index.php/cr/article/view/19918

Número

Sección

Memoria